Executive coach Carla Clarissa over vrouwelijk leiderschap
Met ruim twintig jaar ervaring in het bedrijfsleven, waarvan de laatste jaren in het begeleiden van topteams, coacht én inspireert Carla Clarissa vrouwen in de top. In de tandheelkunde zien we dat veel vrouwen bij een keten werken. Tegelijkertijd is het management van de ketens nog altijd een mannenwereld. Ook aan de stoel zitten steeds vaker vrouwen. De mondhygiënistes en assistentes zijn tevens zelden man. Het mag van haar allemaal wel wat gelijkwaardiger in de machtsposities. Die balans kan én moet beter. Een gesprek met een gedreven inspirator.
Hoe krijgen we nu op de posities van de ketens meer vrouwelijke leiders?
Dus meer vrouwen in de beslissings- en machtsposities? En hoe heeft zich dat gevormd? "Ga maar honderden, duizenden jaren terug: in alle sectoren zie je dat op posities van enige macht van oudsher mannen zaten.
Vrouwen in Nederland zijn eigenlijk pas recent een ondernemende leiderschapsrol gaan nemen of een eigen bedrijf gestart," begint ze. In de zorg, in het onderwijs en ook in de tandheelkunde werken veel vrouwen. Een afgestudeerde tandarts is zeven op de tien keer vrouw, die het vak binnenstroomt. "Maar bij iedere stap, of dat nu een eigen praktijk is of werken bij een keten, stromen er toch minder vrouwen door naar de top dan mannen. Waardoor vrouwen veel minder vaak meebeslissen over waar bijvoorbeeld de investeringen in de tandzorg naartoe gaan. Vrouwen moeten daar hun rol in hebben. Je moet macht en invloed verdelen. Waar ik vrouwen op coach is dat vrouwen bewuster met hun leiderschapsrol aan de gang gaan. Ze voelen dan ook een verlangen om een invloedrijkere rol te gaan oppakken. En ook hun organisaties eens aan te spreken: 'hoe is het mogelijk dat er in ons bedrijf zoveel vrouwen werken, die nog niet benoemd zijn in een leidinggevende rol?' Alleen als vrouwen het spel dat op dit moment wordt gespeeld, doorzien en gaan veranderen, komt er beweging in dit aloude systeem.
Deze beweging komt helaas (nog) niet vanuit mannen. Hoewel zij wel een belangrijke rol kunnen vervullen in het openen van deuren en het ondersteunen van vrouwen. Je ziet nu dat er wordt gezegd: 'dat komt met de volgende generatie vanzelf wel goed'. Maar dat komt niet vanzelf goed."
Menselijker: met hoofd én hart
Volgens Carla Clarissa zijn er meerdere oorzaken te benoemen waarom er minder vrouwen doorstromen. Neem seksisme. "In de directie van dental depots of bij ketens is bewust of onbewust de gedachte: 'ze is niet goed genoeg'. Als je zelf macht hebt, bepaal je ook zelf wie er doorstroomt. Neem daarnaast de 'masculiene bedrijfsculturen'. Onze cultuur is zó verhard, zó verzakelijkt en ingericht op scoren en prestatiedrang. De menselijke maat verdwijnt overal uit. Om dit in balans te brengen, mogen vrouwelijke leiders van mij die inspirerende rol oppakken en véél meer van hun feminiene kant laten zien. Dus mens zijn met je hoofd, maar juist ook met je hart. Als tandarts wil je ook iets betekenen voor de gezondheid en de schoonheid van je patiënten. Je bent met 'de mens' bezig. Veel vrouwen onderschatten hun leiderschapspotentieel. Ze kijken teveel naar mannelijke rolmodellen en proberen 'one of the guys' te zijn, want dat wordt beloond. Maar deze aanpassingsstrategie is funest voor je eigenwaarde en kost bovendien ontzettend veel energie. In mijn coachingsmethodiek de Journey to Wholeness leer ik vrouwen zichzelf te waarderen en te zien over welke leiderschapsgaven ze beschikken. Gaven die ook in de tandartszorg keihard nodig zijn."
"Maar bij iedere stap, of het nu gaat om het opzetten van een eigen praktijk of het werken bij een keten, stromen er toch minder vrouwen door naar de top dan mannen."
Bedrijfsculturen veranderen
Een bedrijfscultuur verander je niet gemakkelijk. Laat staan een hele branche. "Natuurlijk is het lastig om een hele branche te veranderen. Een cultuur veranderen vereist een duidelijke visie, durven staan voor waar je in gelooft én bovenal heel veel innerlijke kracht. Je gaat met weerstand te maken krijgen, met onrust in je bedrijf en met emoties van medewerkers. Dan moet je niet ook nog met jezelf aan het worstelen zijn, maar jouw leiderschapspotentieel hebben ontwikkeld."
Ontzorgen steeds belangrijker
Anno 2023 hebben we te maken met patiënten die steeds mondiger worden. Diezelfde patiënt verwacht ook steeds meer inleving. Dan is er nog de zoektocht naar die persoonlijke balans zakelijk - privé én de wens van parttime werk. Tel daarbij op de markt die complexer wordt. Er moet op organisatorisch gebied ook nog eens veel gebeuren. Ontzorgen wordt steeds meer een thema. Carla Clarissa: "En wat is dat ontzorgen dan precies en hoe doen we dit met elkaar? Daar moet je met elkaar over in gesprek voordat het zich kan manifesteren in je bedrijfsprocessen en dienstverlening. Vrouwen kunnen in het leiden van deze veranderingen een hele belangrijke en inspirerende rol spelen."
"Dan moet je niet ook nog met jezelf aan het worstelen zijn, maar jouw leiderschapspotentieel hebben ontwikkeld."
Nice to know
In de zomer van 2022 is het inspirerende boek 'Born to change the game, authentiek leiderschap voor vrouwen' uitgekomen. Ook organiseert Carla Clarissa boeiende evenementen.
Kijk ook eens op haar website: carlaclarissa.com
Tel: 020 220 1715
E-mail: carla@carlaclarissa.com
